Praca na pewnych stanowiskach wymaga wyposażenia pracowników w odzież, której zadaniem jest ochrona przed negatywnymi czynnikami, jakie im zagrażają podczas wykonywania obowiązków. Za zapewnienie tego rodzaju ochrony odpowiada pracodawca, o czym stanowią przepisy Kodeksu pracy.
Czym różni się odzież robocza od odzieży ochronnej?
Odzież, której zadaniem jest ochrona pracownika można podzielić na dwie kategorie, a mianowicie na odzież roboczą oraz ochronną.
Odzież robocza nie posiada funkcji ochronnych, jest odzieżą, która powinna być stosowana w pracy. Jest ona używana z sanitarnych i technologicznych względów, a jej zadaniem jest przede wszystkim ochrona ubrań własnych pracowników przed zabrudzeniami. W odzież roboczą wyposażeni są więc ci pracownicy, którzy pracują w warunkach, w których mogą być narażeni na tego rodzaju czynniki.
Wymogi dotyczące stanowisk, na których wymagana jest odzież robocza określają przepisy BHP, dotyczą one przede wszystkim stanowisk pracy przy urządzeniach i maszynach. Odzież robocza musi być wykonana z trwałych i odpornych materiałów, jednak producenci takich ubrań nie są zobowiązani do nadawania im atestów. Zadaniem odzieży roboczej jest zabezpieczenie ubrań własnych pracowników przed zabrudzeniem, ale warto wiedzieć, iż takim rodzajem odzieży jest również ta, w którą wyposażeni są przedstawiciele zawodów, w których wymagane jest zachowanie czystości, a nawet sterylności. Do odzieży roboczej zaliczają się na przykład kombinezony, fartuchy i koszule robocze, a także drelichowe ubrania.
Odzież ochronna natomiast służy ochronie pracownika przed zagrożeniami, na jakie może on być wystawiony podczas wykonywania danej pracy. Takich zagrożeń jest wiele, mogą być nimi czynniki biologiczne czy chemiczne, a także zagrożenia termiczne, a nawet warunki pogodowe. Odzież ochronna dzieli się na kategorie, których zadaniem jest ochrona pracowników przed określonymi niebezpieczeństwami, musi ona również posiadać stosowne atesty. Można wyróżnić dwie kategorie takiej odzieży, a mianowicie odzież, której zadaniem jest ochrona przed konkretnym czynnikiem, nie zagrażającym życiu pracownika (czynnik ten nie powoduje poważnego czy trwałego uszczerbku na zdrowiu osoby zatrudnionej). Do tego rodzaju odzieży zaliczają się na przykład ubrania dla spawaczy czy odzież ostrzegawcza.
Kolejną kategorią odzieży ochronnej jest ta, której zadaniem jest ochrona pracowników przed poważnymi czynnikami, jakie mogą zagrozić ich zdrowiu albo życiu. Do tej kategorii odzieży ochronnej zaliczają się ubrania mające chronić pracowników przed substancjami chemicznymi, skażeniem biologicznym, promieniowaniem jonizującym czy przed ogniem oraz temperaturą przekraczającą 100 stopni Celsjusza. Ponadto do tej kategorii odzieży ochronnej należą również kamizelki ratunkowe, stanowiące ochronę przed utonięciem, a także kamizelki chroniące przed ranami postrzałowymi.
Do odzieży ochronnej zaliczają się nie tylko ubrania, ale również buty oraz akcesoria, stanowiące bardzo ważne elementy ochronne; są nimi kaski, gogle ochronne, rękawice oraz ochraniacze i maski.
Rodzaje odzieży ochronnej
Odzież ochronna musi posiadać odpowiednie certyfikaty, które gwarantują jej bezpieczeństwo, a także są zgodne z odpowiednimi normami. Poszczególne kategorie tej odzieży oznaczone są symbolami, określającymi ich właściwości oraz potwierdzającymi zgodność z odpowiednią normą.
EN ISO 20471 jest normą, która określa wymagania dla odzieży o intensywnej widzialności, a grupa tych ubrań obejmuje trzy kategorie, z których każda w innym stopniu spełnia wymagania w zakresie widoczności. W tym wypadku cyfra 3 oznacza najwyższy stopień ochrony. Odzież służąca do ochrony przed zimnem powinna posiadać certyfikat na zgodność z normą EN 342, klasyfikuje ją się również w oparciu o trzy kryteria, a mianowicie izolacyjność cieplną „Y”, przepuszczalność powietrza „AP” oraz wodoszczelność „WP”.
Norma EN 343 określa wymagania wobec odzieży oddychającej, wiatro- oraz wodoszczelnej. W tym wypadku obok oznaczenia zgodności z normą określa się również trzy stopnie wodoszczelności oraz oddychalności.
Ochronę podczas spawania zapewnia odzież ochronna zgodna z normą EN ISO 11611. W przypadku tej odzieży wyróżnia się dwie klasy bezpieczeństwa, druga z nich zapewnia pracownikom najwyższą ochronę. Zgodność z normą EN ISO 11612 musi posiadać odzież zewnętrzna, zapewniająca ochronę przed wysokimi temperaturami oraz płomieniami, natomiast dla prac, gdzie ryzykiem jest wysokie napięcie, przeznaczona jest odzież zgodna z normą IEC 61482-2.
Istnieją ponadto specjalne normy dla odzieży ochronnej o właściwościach elektrostatycznych, chroniącej przed wyładowaniami elektrycznymi, czy działaniem ciekłych substancji chemicznych, a specjalna grupa norm dotyczy odzieży ochronnej, przeznaczonej dla pracowników służby zdrowia.
